MİKRO YEŞİLLİKLERİN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ
Arş. Gör. Ezgi UYSAL, Arş. Gör. Elif İdil GÖKÇAY (Prof. Dr. Emine AKALIN danışmanlığında hazırlanmıştır)
Yapılan araştırmalara göre antikanser etkisi üzerine en çok çalışma yapılan 6 microgreens aşağıda verilmiştir.
1- BROKOLİ MİCROGREENS (Broccoli Microgreens)
Brokoli bitkisinin, büyük miktarda sülforafan içeriği ile belirli kanserlerin büyümesini önlemede etkili olabileceği düşünülmektedir. Benzer özellikler, lahana ve aynı familyadaki diğer sebzelerde de görülebilmektedir. Brokoli mikro filizlerini kullanan birkaç çalışma, sırasıyla hem meme kanseri hem de prostat kanseri üzerinde olumlu bazı sonuçlar bildirmiştir.
Prostat kanseri
için yapılan bir çalışmada, fareleri diyet süresince %15 brokoli mikro filizleri ile besledikten sonra invaziv işlem ile prostat kanseri hücrelerinde 12 ve 28 haftalıkken toplanan doku örneklerinde sırasıyla 11 ve 2,4 kat azalma gözlenmiştir. Veriler, istilacı kanser hücrelerine sahip (diyette brokoli mikro yeşillikleri olmayan) bir kontrol grubu fareler ile karşılaştırılarak elde edilmiştir. Brokoli mikro filizleri diyet
i kanser hücrelerini tamamen tahrip etmese de, kanserlerin ilerlemesini önemli ölçüde yavaşlattığı belirtilmiştir
Meme kanseri için, Birmingham'daki Alabama Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmada; gebe fareler diyetlerinde %26 mikro yeşil brokoli bulunan bir programa göre beslenmiştir ve diğer gruplarla karşılaştırılmıştır. Çalışmaya katılan fare grupları şu şekildedir:
a- Brokoli diyeti ile beslenen anne farenin yavruları
b- Brokoli diyeti uygulayan 4 haftalık fareler.
c- Brokoli diyeti uygulayan 8 haftalık yetişkin fareler
Birinci grup (a), meme kanserini önlemede ikinci gruba (b) göre çok daha güçlü bir etki göstermiştir. Bununla birlikte, üçüncü grup (c) fare üzerinde önleyici bir etkisi bulunamamıştır. Çalışma, brokoli mikro yeşil diyetine daha erken maruz kalmanın, meme kanserinin daha sonraki gelişimini önlemede daha fazla etkili olabileceğini ortaya koymuştur.
2- NOHUT MİKROGREENS (Chickpea Microgreen)
Çin Bilimler Akademisinde, bir grup araştırmacı tarafından nohut mikro yeşilliklerinden izoflavonlar izole edilerek in vitro çalışma yapılmıştır. İzoflavonlar, nohut tohumlarının ve filizlerinin önemli kimyasal bileşenleridir. Nohut filizlerinden ekstrakte edilen izoflavonların, insan meme kanseri hücre hatları SKBr3 ve MCF-7 (Michigan Cancer Foundation-7) üzerindeki etkilerini sistematik olarak araştırılmıştır.
Sonuçlar, zamana ve doza bağlı bir şekilde kanser hücrelerinin büyümesi üzerinde dikkate değer bir inhibe edici etkisi olduğunu göstermiştir.
3- RUTABAGA MİCROGREENS
Jagiellonian Üniversitesinde 2013 yılında yapılan bir araştırmada, 8 günlük Rutabaga mikro yeşil ekstresinin insan tümör hücreleri üzerinde kullanılmasının umut verici bir sonuç gösterdiğini bildirmiştir. Sonuçta, anti-kanser etkinin ağırlıklı olarak rutabaga mikro filizlerinde, tohumu ve kökünde bulunan miktarlardan çok daha yüksek antioksidan seviyede olduğundan dolayı kaynaklandığı düşünülmektedir.
4- KETEN MİCROGREENS – MİKRO FİLİZLERİ (Flax Sprout)
Kuzey Dakota Eyalet Üniversitesi'nde bir grup araştırmacı tarafından keten tohumu mikro yeşilleri ile bazı meme kanser hücresi suşlarına etki eden bir deney gerçekleştirilmiştir. Keten tohumunun da insan meme kanseri hücrelerinin büyümesini yavaşlatmakta etkili olabileceği belirtilmiştir.
Bu sonuçlar, keten tohumu filizlerinin apoptozu indükleyebileceğini ve böylece kanser hücresi büyümesini engelleyerek meme kanseri hücrelerinde anti-proliferatif etkileri olabileceğini düşündürmektedir.
5- KARABUĞDAY MİCROGREENS-MİKRO FİLİZLERİ (Buckwheat sprout)
Bir grup Koreli araştırmacı, karabuğday filizinin çeşitli kanser türleri üzerindeki önleyici etkisini göstermek için mutajenik bir çalışma yürütmüştür. Çalışmada; akciğer kanseri, gastrik mide kanseri, meme kanseri, böbrek kanseri, kolon kanseri ve karaciğer kanseri dahil olmak üzere insan kanser hücre hatları kullanılmıştır. Tüm kanser oluşumu türleri bir dereceye kadar engellenirken, engelleyici etki büyük ölçüde kullanılan çözücü fraksiyonundan etkilenmiştir. Bu fraksiyon etanol + %70 karabuğday filizi ekstresinin çözeltisi daha önce farklı katmanlara ayırarak ve ardından toplanması ile elde edilmiştir. Yüksek konsantrasyonda antikanser ajanları içeren fraksiyonun sağlanması için yapılmaktadır.
Özellikle gastrik mide kanseri, etil asetat fraksiyonu ile tedavi edildiğinde %94,8'e kadar olacak şekilde en yüksek inhibe etme oranını göstermiştir.
6- BRASSİCACEAE MİCROGREENS (Brokoli, Lahana, Turp, Hardal)
Dört Brassicaceae mikro filizinin (brokoli, kara lahana, hardal ve turp) biyoerişilebilir fraksiyonlarının (BF'ler) antiproliferatif etkisi, hücre kültürü ortamında, 24 saat tedaviden sonra kolon kanserli hücreler ve normal kolon hücreleri üzerinde değerlendirilmiştir.
Biyoaktiviteleri, sindirim boşluğu ile karşılaştırılırken, kolon kanseri kemoterapötik ilaç 5-florourasil, pozitif kontrol grubu olarak kullanılmıştır. Hücre canlılığı (mitokondriyal enzim aktivite testi (MTT ve Tripan mavi testi)) ve antiproliferatif aktivite ile ilgili mekanizmalar (hücre döngüsü, apoptoz / nekroz, mitokondriyal membran potansiyeli, reaktif oksijen türleri (ROS) üretimi, Ca+2 ve glutatyon (GSH) hücre içi içerik) incelenmiştir.
Sonuç olarak, bu mikro yeşil türlerde bulunan antioksidan biyoaktif bileşikler, daha düşük askorbik asit içerikleri ve toplam antioksidan kapasiteleri ile uyumlu olarak, tümör hücrelerinin çoğalmasını azaltmıştır.
Bu nedenle, dengeli bir diyetle günlük mikro yeşillik alımı, kolon kanseri gibi kronik dejeneratif hastalıkların yükünü azaltmak için önleyici bir beslenme stratejisi olabileceği sonucu düşünülmektedir.
Mikro yeşilliklerin antikanser etkisini değerlendiren çok sayıda çalışma vardır. Yapılan çalışmaların hepsi in-vitro ve in-vivo çalışmalardır. Bu çalışmalar ileride yapılacak çalışmalara yol göstermesi açısından önemlidir. Ancak insanlar üzerinde kanser üzerine etkinliğin kanıtlandığı herhangi bir çalışma yoktur.
Kaynaklar
1- Kim, J., Luo, Y. and Gross, K. (2004). Effect of package film on the quality of fresh-cut salad savoy. Postharvest Bio. Tech. 32:99–107.
2- Pinto, E., Almeida, A. A., Aguiar, A. A. and Ferreira, I. M. (2015). Comparison between the mineral profile and nitrate content of microgreens and mature lettuces. J. Food Comp. Anal. 37:38–43.
3- Xiao, Z., Lester, G. E., Luo, Y. and Wang, Q. (2012). Assessment of vitamin and carotenoid concentrations of emerging food products: edible microgreens. J. Agri. Food Chem. 60:7644–7651.
4- Massimiliano Renna, Francesco Di Gioia, Beniamino Leoni, Carlo Mininni, Pietro Santamaria. (2017) Culinary Assessment of Self-Produced Microgreens as Basic Ingredients in Sweet and Savory Dishes. Journal of Culinary Science & Technology 15:2, pages 126-142.
5- Tangney CC, Rasmussen HE. Polyphenols, inflammation, and cardiovascular disease. Curr Atheroscler Rep. 2013;15(5):324.
6- Huang H, Jiang X, Xiao Z, et al. Red Cabbage Microgreens Lower Circulating Low-Density Lipoprotein (LDL), Liver Cholesterol, and Inflammatory Cytokines in Mice Fed a High-Fat Diet. J Agric Food Chem. 2016;64(48):9161-9171.
7- Malar DS, Devi KP. Dietary polyphenols for treatment of Alzheimer's disease--future research and development. Curr Pharm Biotechnol. 2014;15(4):330-342.
8- Thenmozhi AJ, Manivasagam T, Essa MM. Role of Plant Polyphenols in Alzheimer's Disease. Adv Neurobiol. 2016;12:153-171.
9- Gordon M. Dietary antioxidants in disease prevention. Nat Prod Rep. 1996;13(4):265-273.
10- Zhou Y, Zheng J, Li Y, et al. Natural Polyphenols for Prevention and Treatment of Cancer. Nutrients. 2016;8(8):515. Published 2016 Aug 22.
12- K. A. Michell, et al. (2020). Microgreens: Consumer Sensory Perception And Acceptance Of An Emerging Functional Food Crop. Food Science, sf: 926-935.
13- Beaver LM, Lӧhr CV, Clarke JD, et al. Broccoli Sprouts Delay Prostate Cancer Formation and Decrease Prostate Cancer Severity with a Concurrent Decrease in HDAC3 Protein Expression in Transgenic Adenocarcinoma of the Mouse Prostate (TRAMP) Mice. Curr Dev Nutr. 2017;2(3):nzy002. Published 2017 Dec 26.
14- Li Y, Buckhaults P, Li S, Tollefsbol T. Temporal Efficacy of a Sulforaphane-Based Broccoli Sprout Diet in Prevention of Breast Cancer through Modulation of Epigenetic Mechanisms. Cancer Prev Res (Phila). 2018;11(8):451-464.
15- Chen H, Ma HR, Gao YH, et al. Isoflavones extracted from chickpea Cicer arietinum L. sprouts induce mitochondria-dependent apoptosis in human breast cancer cells. Phytother Res. 2015;29(2):210-219.
16- Lee, J., Cho, K. Flaxseed sprouts induce apoptosis and inhibit growth in MCF-7 and MDA-MB-231 human breast cancer cells. In Vitro Cell.Dev.Biol.-Animal 48, 244–250 (2012).
17- Fuente B, López-García G, Máñez V, Alegría A, Barberá R, Cilla A. Antiproliferative Effect of Bioaccessible Fractions of Four Brassicaceae Microgreens on Human Colon Cancer Cells Linked to Their Phytochemical Composition. Antioxidants (Basel). 2020;9(5):368. Published 2020 Apr 28.

Comments